De energietransitie: veiligheid in een veranderende wereld
Een gesprek met Sasbout Korting, ketenregisseur bij de veiligheidsregio
De energietransitie, een grote verandering in hoe we onze energie krijgen, is nu iets waar we allemaal bij betrokken zijn. Vroeger leek het ver weg, maar nu raakt het ons allemaal. Wat er gebeurt, is dat we overstappen van fossiele brandstoffen zoals olie en gas naar schonere energiedragers zoals elektriciteit en waterstof. Klinkt goed, toch? Maar de overstap is niet zo simpel als een stekker in het stopcontact steken.
Elektrische voertuigen en de risico's
Een belangrijk onderdeel van deze verandering is de opkomst van elektrische voertuigen, zoals auto's, scooters en fietsen. Ze zijn goed voor het milieu, maar er schuilen risico's in hun accu's. Als die accu's beschadigd raken, kunnen ze gevaarlijke situaties veroorzaken. Dat geldt ook voor een mobiele telefoon of laptop. Het kan leiden tot branden die moeilijk te blussen zijn.
Rol als ketenregisseur
Sasbout Korting is als ketenregisseur voor de Veilige Energietransitie (VEt) er verantwoordelijk voor dat onze brandweermensen goed voorbereid en opgeleid zijn. Hij zet zijn kennis in zodat onze hulpverleningsdiensten bekend zijn met de uitdagingen die ze elke dag kunnen tegenkomen.
Bewustwording en opleiding zijn belangrijk
Enkel kennis over blussen is niet genoeg. Er is bewustwording en training nodig om ervoor te zorgen dat zowel hulpverleners als burgers bij incidenten met schonere energiebronnen veilig zijn. Onze brandweermensen hebben basisinformatie over elektriciteit, zonnepanelen en windmolens om veilig te kunnen handelen bij dergelijke incidenten.
Nieuwe technologieën en uitdagingen
Aan de hand van een paar voorbeelden laat Sasbout je zien waar we als veiligheidsregio in ons dagelijks werk mee te maken krijgen.
Bij evenementen en andere plaatsen waar elektriciteit nodig is, worden nu vaak accu’s gebruikt in plaats van luidruchtige dieselgeneratoren. Dat is beter voor het milieu, maar we moeten nog veel leren over hoe we met deze nieuwe technologieën moeten omgaan. Er zijn gevallen bekend waarbij grote accu's in brand vlogen, met ernstige gevolgen voor de veiligheid.
Een ander voorbeeld is het opladen van elektrische voertuigen in parkeergarages onder winkels of appartementen. Als er brand uitbreekt in zo'n voertuig, kan die zich razendsnel verspreiden omdat een brand in een accu moeilijk te blussen is. Zo kunnen gebouwen maandenlang onbewoonbaar zijn.
Denk ook aan zonneparken. Brandweermensen hebben geleerd hoe ze moeten omgaan met branden daar. Het zijn allemaal kleine energiecentrales waar gewerkt wordt met hoge elektrische spanningen met het risico op elektrocutie.
Hoewel elektrische fietsen als milieuvriendelijk worden beschouwd, brengen ze nieuwe risico's met zich mee. Als je de accu waarmee je je fiets oplaadt, laat vallen (of de fiets valt), kan deze beschadigd raken en werkt hij niet meer goed. Bij het opladen kan dit leiden tot branden in garages en zelfs woningen, waardoor de veiligheid een belangrijk aandachtspunt wordt.
De energietransitie beïnvloedt niet alleen hoe we ons verplaatsen, maar ook hoe we onze huizen verwarmen en koelen. We hebben steeds meer elektriciteit nodig, vooral op drukke momenten, en dat zorgt voor nieuwe uitdagingen. We gebruiken nu elektrische warmtepompen en airconditioning, wat extra druk legt op ons elektriciteitsnet. Overbelasting kan leiden tot kortsluiting en daardoor brand met langdurige stroomuitval tot gevolg. Als veiligheidsregio staan we aan de lat om zo'n crisis te bedwingen.
Onze bouwmethoden veranderen ook om duurzamer te worden. We gebruiken nu materialen zoals riet en hout, wat nieuwe mogelijkheden biedt maar ook nieuwe veiligheidsvraagstukken met zich meebrengt omdat ze brandbaarder zijn dan minder duurzaam steen of dakpannen.
Samenwerking is de sleutel
De overgang naar schone energiebronnen is een grote uitdaging, niet alleen voor de brandweer maar voor ons allemaal. Veel mensen zijn enthousiast over elektrisch rijden en andere milieuvriendelijke initiatieven, maar we moeten ons ook bewust zijn van de mogelijke risico's.
Het belangrijkste is dat veiligheid niet pas in beeld komt als alles al is begonnen. Het is van cruciaal belang dat de veiligheidsregio, en daarmee ook de brandweer, vanaf het begin betrokken is bij de plannen en initiatieven voor schone energie. We moeten namelijk niet alleen letten op hoe we energie produceren, maar ook op hoe we die transporteren en gebruiken.
De energietransitie is een grote verandering met veel uitdagingen, maar door samen te werken en bewust te zijn van de risico’s kunnen we deze voorkomen of beperken en zorgen voor een veiligere en schonere toekomst voor ons allemaal.